ಮುಂಬೈ: 2008ರ ಮಾಲೇಗಾಂವ್ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಮಾಜಿ ಸಂಸದೆ ಸಾಧ್ವಿ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಸಿಂಗ್ ಠಾಕೂರ್ ಮತ್ತು ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಪ್ರಸಾದ್ ಶ್ರೀಕಾಂತ್ ಪುರೋಹಿತ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ 7 ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ಮುಂಬೈನ ವಿಶೇಷ ಎನ್‌ಐಎ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಖುಲಾಸೆಗೊಳಿಸಿ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ.
ಸುದೀರ್ಘ 17 ವರ್ಷಗಳ ವಿಚಾರಣೆಯ ನಂತರ, ವಿಶೇಷ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶ ಎ.ಕೆ.ಲಾಹೋಟಿ ಅವರು ತೀರ್ಪು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ತನ್ನ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ವಿಫಲವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸ್ಫೋಟವು 2008ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 29ರಂದು ರಂಜಾನ್ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಮಸೀದಿಯೊಂದರ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ನಡೆದಿದ್ದು, ಆರು ಜನ ಮೃತಪಟ್ಟು, ಸುಮಾರು 95 ಮಂದಿ ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದರು.
ತನಿಖೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ಲೋಪದೋಷಗಳು:
ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ತೀರ್ಪು ನೀಡುವಾಗ, ತನಿಖಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಹಲವು ಗಂಭೀರ ಲೋಪಗಳನ್ನು ಎಸಗಿರುವುದನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿಯಿತು. ಸ್ಫೋಟಕ್ಕೆ ಬಳಸಿದ ಮೋಟಾರ್‌ಸೈಕಲ್ ಸಾಧ್ವಿ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಠಾಕೂರ್ ಅವರದ್ದು ಎಂದು ತನಿಖೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದರೂ, ಆ ಬೈಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಇರಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ದೃಢವಾದ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಒದಗಿಸಲಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾದ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳಾದ ಫಿಂಗರ್‌ಪ್ರಿಂಟ್ ಅಥವಾ ಡಂಪ್ ಡೇಟಾ ಸರಿಯಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹವಾಗದಿರುವುದು ತನಿಖೆಯ ನ್ಯೂನತೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ, ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ಮಾದರಿಗಳು ಕಲುಷಿತಗೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಅವುಗಳ ವರದಿಗಳು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹವಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ.
UAPA ಕಾಯ್ದೆ ಅನ್ವಯಿಸದಿರುವಿಕೆ:
ಅಪರಾಧಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಕಾಯ್ದೆ (UAPA) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಅಗತ್ಯ ಅನುಮತಿಯನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಪಡೆಯಲಾಗಿಲ್ಲ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, UAPA ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಹೊರಿಸಿದ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದೆ.
ಪ್ರಕರಣದ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮತ್ತು ತನಿಖೆಯ ಹಾದಿ:
ಮಾಲೇಗಾಂವ್ ಸ್ಫೋಟ ಪ್ರಕರಣದ ತನಿಖೆಯನ್ನು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ನಿಗ್ರಹ ದಳ (ATS) ನಡೆಸಿತ್ತು. ಸ್ಫೋಟಕ್ಕೆ ಉಪಯೋಗಿಸಿದ ದ್ವಿಚಕ್ರವಾಹನ ಸಾಧ್ವಿ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಅವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ATS ಆರೋಪಿಸಿತ್ತು. ಆದರೆ, 2011ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತನಿಖಾ ಸಂಸ್ಥೆ (NIA)ಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಯಿತು. NIA 2016ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಠಾಕೂರ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಕೆಲವು ಆರೋಪಿಗಳಿಗೆ ಕ್ಲೀನ್ ಚಿಟ್ ನೀಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿತ್ತು. ಆದರೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಏಳು ಆರೋಪಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ UAPA ಮತ್ತು IPC ಕಾಯ್ದೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿತ್ತು.
ವಿಚಾರಣೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ 323 ಸಾಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮುಂದೆ ಪರೀಕ್ಷಿಸಲಾಯಿತು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಆರೋಪಿಗಳಾದ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಪ್ರಸಾದ್ ಶ್ರೀಕಾಂತ್ ಪುರೋಹಿತ್, ಮೇಜರ್ (ನಿವೃತ್ತ) ರಮೇಶ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ, ಅಜಯ್ ರಾಹಿರ್ಕರ್, ಸುಧಾಕರ್ ದ್ವಿವೇದಿ, ಸುಧಾಕರ್ ಚತುರ್ವೇದಿ, ಮತ್ತು ಸಮೀರ್ ಕುಲಕರ್ಣಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ಆರೋಪಿಗಳು ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರಗಳ ಕೊರತೆಯ ಕಾರಣದಿಂದ ಖುಲಾಸೆಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ತೀರ್ಪಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಅನುಮಾನಗಳು ಆರೋಪಿಗಳ ಪರವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ತನಿಖಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ತಮ್ಮ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ಯಾವುದೇ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲದೆ ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ವಿಫಲವಾಗಿವೆ.
