ಭಾರತದ ಕ್ರೀಡಾ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ವಿನೇಶ್ ಫೋಗಟ್ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಕೇವಲ ಒಬ್ಬ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಿನದ್ದಲ್ಲ, ಅದು ಸಾವಿರಾರು ಯುವತಿಯರಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ನೀಡಿದ ಯಶೋಗಾಥೆ. ಆಗಸ್ಟ್ 25, 1994ರಂದು ಹರಿಯಾಣದ ಬಾಲಾಲಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಈ ಪ್ರತಿಭೆ, ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ನಿಂತು, ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೀರ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ವಿನೇಶ್ ಅವರ ಸಾಧನೆಗಳು ಕೇವಲ ಪದಕಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದ ಅಳೆಯುವಂತದ್ದಲ್ಲ. ಏಷ್ಯನ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟ ಮತ್ತು ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟಗಳೆರಡರಲ್ಲೂ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಗೆದ್ದ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಕುಸ್ತಿಪಟು ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಅವರು ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದು ದಾಖಲೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳಾ ಕ್ರೀಡಾ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಆಯಾಮ ನೀಡಿದ ಒಂದು ಮೈಲಿಗಲ್ಲು. ಈ ಮಹಾನ್ ಸಾಧನೆಗಾಗಿ ಅವರು ದೇಶದ ಕ್ರೀಡಾ ಪಯಣದಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತವಾದ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಆಗಸ್ಟ್ 25ರಂದು ವಿನೇಶ್ ಅವರ ಜನ್ಮದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನವು ವಿನೇಶ್ ಅವರ ಯಶಸ್ಸಿನ ಹಬ್ಬ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಹರಿಯಾಣದ ಪುಟ್ಟ ಹಳ್ಳಿಯೊಂದರಿಂದ ಹೊರಟು, ಇಡೀ ವಿಶ್ವದ ಕ್ರೀಡಾ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಂಡ ಒಬ್ಬ ಮಹಿಳೆಯ ಅದಮ್ಯ ಧೈರ್ಯದ ಸಂಕೇತ. ಪುರುಷ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವಿರುವ ಕುಸ್ತಿ ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಡಲು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಇರುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರತಿರೋಧಗಳನ್ನು ಅವರು ತಮ್ಮ ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮ ಮತ್ತು ದೃಢ ಸಂಕಲ್ಪದಿಂದ ಜಯಿಸಿದರು.
ಚರ್ಖಿ ದಾದ್ರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಾಲಾಲಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ವಿನೇಶ್ ಅವರ ಬಾಲ್ಯ ಜೀವನ ಸವಾಲುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿತ್ತು. ಆದರೆ, ತಮ್ಮ ದೊಡ್ಡಪ್ಪ ಮತ್ತು ತರಬೇತುದಾರರಾದ ಮಹಾವೀರ್ ಸಿಂಗ್ ಫೋಗಟ್ ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದ ಅಚಲ ಬೆಂಬಲದಿಂದ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕನಸುಗಳನ್ನು ಬೆನ್ನಟ್ಟಿದರು. 50 ಕೆಜಿ ಮತ್ತು 53 ಕೆಜಿ ತೂಕ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ದರ್ಜೆಯ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಾಗಿ ವಿನೇಶ್ ತಮ್ಮನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಂಡರು. 2018ರಲ್ಲಿ ಜಕಾರ್ತಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಏಷ್ಯನ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ ಅವರು ಚಿನ್ನ ಗೆದ್ದು, ದೇಶಕ್ಕೆ ಗರಿಮೆ ತಂದರು.
ವಿನೇಶ್ ಕೇವಲ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಾಧನೆಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಯಶಸ್ಸಿನ ಮೂಲಕ, ಅವರ ಸೋದರಿಯರು ಮತ್ತು ಸೋದರ ಸೊಸೆಯರಾದ ಗೀತಾ, ಬಬಿತಾ, ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷಿ ಮಲಿಕ್ ಅವರಂತಹ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ದೇಶದ ಕ್ರೀಡಾ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಕರೆತರುವಲ್ಲಿ ಅವರ ಪಾತ್ರ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ. ತಮ್ಮ ಹೋರಾಟಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರು ಕ್ರೀಡಾ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಗೌರವ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಅವಕಾಶಗಳು ದೊರಕಬೇಕು ಎಂಬ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಸಾರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಕ್ರೀಡಾ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಶಕ್ತಿಯ ಉಜ್ವಲ ನಕ್ಷತ್ರವಾಗಿ ವಿನೇಶ್ ಫೋಗಟ್ ಅವರು ಸದಾ ಬೆಳಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
